چگونه ذائقه کودکان را به مصرف میوه و سبزی ها عادت دهیم؟
چگونه ذائقه کودکان را به مصرف میوه و سبزی ها عادت دهیم؟
سلامت جسمی و روحی انسان در گروی برخورداری از یک تغذیه سالم است. از آنجاکه تاثیر تغذیه بر روی سلامتی از سنین ابتدایی زندگی (و حتی دوران جنینی) آغاز میشود تاکنون تحقیقات بسیاری در مورد شکل گیری ذائقه کودکان انجام شده است.
شکل گیری صحیح ذائقه کودکان تمایل آن ها را برای مصرف مواد غذایی سالم (مانند میوه، سبزی، لبنیات و …) افزایش می دهد. مصرف غذاهای سالم در دوران کودکی به رشد و تکامل بدن کمک کرده و ضامن سلامتی می باشد. همچنین احتمال ابتلا به بیماریهای مختلف را کاهش میدهد. در دوران بزرگسالی نیز از پیری زودرس پیشگیری کرده و به افزایش طول عمر کمک میکند.
اهمیت تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن به حدی است که از دوران جنینی تغذیه در رشد و سلامت سلولهای مغزی دخالت دارد. به طوری که اگر میزان برخی ویتامینها و مواد معدنی در رژیم غذایی مادر ناکافی باشد ممکن است نوزادی با انواع ناهنجاریها متولد شود. به عنوان مثال کمبود اسید فولیک در رژیم غذایی مادر سبب نقص لوله عصبی جنین می شود.
تغذیه سالم به تغذیهای گفته میشود که در آن تمام گروههای غذایی شامل نان و غلات، سبزی، میوه، لبنیات، گوشت و حبوبات به میزان کافی وجود داشته باشد. هر کدام از این گروههای غذایی بخشی از انرژی و مواد مغذی مورد نیاز برای حفظ سلامتی را تامین می کنند.
نان و غلات دارای کربوهیدرات، فیبر، ویتامینهای گروه B و … هستند. انواع سبزی دارای فیبر، پتاسیم، منیزیم، انواع ویتامین شامل ویتامین C، اسید فولیک (ویتامین B9)، بتاکاروتن (پیشساز ویتامین A) و … میباشند. میوهها از منابع غذایی خوب کربوهیدرات، فیبر، ویتامین C، بتاکاروتن، پتاسیم و … به شمار میروند.
اهمیت وجود لبنیات در رژیم غذایی به دلیل وجود پروتئین، کلسیم و ویتامین B2 (ریبوفلاوین) در آن است. گوشتها و حبوبات نیز دارای پروتئین، آهن، فسفر، روی و … هستند. انواع گوشت منبع اصلی ویتامین B12 در رژیم غذایی محسوب میشوند. با توجه به آن که مصرف هر کدام از گروههای غذایی نقش ویژهای در تامین نیازهای بدن دارد باید رژیم غذایی از تنوع کافی برخوردار بوده و جزء در موارد ضروری هیچ کدام از این گروهها از برنامه غذایی روزانه حذف نشود.
زمان شکل گیری ذائقه کودکان:
ذائقه غذایی انسان در دوران جنینی شروع به شکل گرفتن میکند. بعد از تولد و در سال های ابتدایی زندگی به تدریج ذائقه کودکان تثبیت میشود. برای آن که کودک از همه گروههای غذایی استفاده کند اولاً مادر باید در دوران بارداری تغذیه سالم و متنوعی داشته باشد. زیرا طعم غذاهای مصرفی توسط مادر از طریق جفت به بدن جنین میرسد. دوماً به منظور شکل گیری صحیح ذائقه کودکان باید بعد از شروع تغذیه تکمیلی و سپس در سنین بالاتر انواع غذاها در برنامه غذایی کودک قرار گیرد. به عنوان مثال، اگر در تهیه غذای کودک از سبزیجات استفاده شود در دوران بزرگسالی تمایل وی به مصرف این گروه غذایی افزایش میابد.
توصیه کلی آن است که والدین انواع غذاهای سالم را در منزل تهیه کرده و در اختیار کودکان قرار دهند. اگر از ابتدا ذائقه کودکان به مصرف غذاهای سالم عادت کند و کودک کمتر به سمت مصرف خوراکیهای مضر برود در دوران بزرگسالی از سلامتی بیشتری برخوردار خواهد بود. با توجه به نقشی که دوران کودکی در ایجاد ذائقه غذایی، بهبود سلامتی و افزایش طول عمر دارد تحقیقات بسیاری به این موضوع پرداختهاند که چگونه میتوان بر ذائقه کودکان اثر گذاشت و میزان مصرف غذاهای سالم را توسط کودکان افزایش داد.
چگونه تمایل کودک را به مصرف میوه و سبزی افزایش دهیم؟
هنگامی که تعداد زیادی آبنبات در اختیار یک شخص قرار گیرد در مقایسه با زمانی که آبنبات کمتری به وی داده شودبه احتمال زیاد مقدار بیشتری از این خوراکی را مصرف خواهد کرد. به عبارت دیگر، حجم غذا بر میزان مصرف آن اثر دارد. نتایج یک بررسی نشان داده هنگامی که حجم غذا 2 برابر میشود میزان مصرف آن 35 درصد افزایش مییابد. حال این سوال ایجاد میشود که آیا افزایش حجم غذاهای سالم نیز میتواند میزان مصرف آنها را افزایش دهد یا خیر؟ این پرسشی است که تحقیقات کمی در مورد آن انجام شده است. به همین علت اخیراً گروهی از محققان مطالعهای را طراحی کردند تا به این سوال پاسخ دهند.
در این مطالعه ابتدا به 153 دانشجو در محیط آزمایشگاهی حجمهای کم و زیاد غذاهای سالم و ناسالم داده شد. همان طور که انتظار میرفت شرکت کنندگانی که حجم بیشتری غذا دریافت کرده بودند میزان بیشتری از آن را مصرف کردند. این نتیجه در مورد غذاهای سالم و ناسالم مشابه بود. مرحله بعدی مطالعه در یک جشنواره فیلم انجام شد. به 77 نفر از شرکت کنندگان یک پاکت بزرگ یا کوچک هویج داده شد. نتایج نشان داد کسانی که پاکت بزرگ هویج را دریافت کرده بودند مقدار بیشتری از آن را مصرف کردند.
به طور کلی، نتایج مطالعه فوق بینش جدیدی را در مورد روانشناسی غذاها ایجاد میکند. همچنین این نتایج میتواند به پیدایش راهکارهای جدید جهت بهبود روند شکل گیری ذائقه کودکان کمک کند. والدین همواره نگران تغذیه کودکان خود هستند. به عنوان مثال، بسیاری از آن ها تلاش میکنند که فرزندانشان سبزی بیشتری بخورند. با توجه به نتایج مطالعه مذکور این دسته از والدین میتوانند به منظور دستیابی به این هدف حجم بیشتری سبزی را در اختیار کودکان قرار دهند. این راهکار میتواند در مورد افزایش مصرف میوهها نیز مفید بوده و به تغذیه سالم کودکان منجر شود.