یبوست ؛ عوامل متعددی که میتواند منجر به یبوست شود
یبوست ؛ عوامل متعددی که میتواند منجر به یبوست شود
یبوست یک بیماری مربوط به سیستم گوارش است،که در آن فرد برای خروج مدفوع با سختی روبرو است .در بیشتر موارد یبوست به دلیل جذب زیاد آب توسط کولونی اتفاق می افتد که آنرا از مواد غذایی به خود میگیرد و باعث میشود، غذا از طریق دستگاه گوارش آهسته تر حرکت کند و وقتی این اتفاق میافتد تخلیه روده ها میتواند بسیار دردناک باشد.در این مقاله به بررسی عوامل متعددی مه می تواند منجر به یبوست شود می پردازیم.
یبوست چیست؟
دشواری در تخلیه‌ی روده را یبوست می‌نامند که معمولا با سفت شدن مدفوع همراه است. به عبارت دیگر در یبوست، مدفوع معمولا کندتر از حالت عادی از دستگاه گوارش عبور کرده و دفع میشود.
علائم شایع یبوست
شایع‌ترین علائم و نشانه‌های یبوست عبارتند از:
- حرکات روده کمتر از حد طبیعی
- مدفوعی که دفع آن دشوار یا دردناک است
- نفخ در شکم و افزایش گازهای معده
- احساس بی حالی، سر درد و افسردگی
- بوی بد دهان و تنفس بدبو
- زخم در دهان
- جوش‌های پوستی و اکنه
- ناراحتی‌های معده نظیر ترش کردن و سوزش معده
- اختلال خواب
- تجمع سموم در بدن
- بالا رفتن فشار خون
- تورم مفاصل
- بی اشتهایی و بد طعم شدن دهان
عوامل متعددی که میتواند منجر به یبوست شود
رژیم غذایی نامناسب
رژیم غذایی که دارای غذاهای فرآوری‌شده، شکر، کربوهیدرات های تصفیه‌شده، الکل، چربی‌های ناسالم و مواد افزودنی مصنوعی باشد، عملکرد و حرکت طبیعی روده را با مشکل مواجه میکند. افرادی که درر رژیم غذایی خود به مقدار کافی از فیبر استفاده نمیکنند،به احتمال زیاد از یبوست رنج میبرند. مهم است غذاهای غنی از فیبر،مانند:میوه ،سبزیجات و دانه های غنی مصرف کنید.فیبر باعث ترویج حرکات روده میشود و از یبوست جلوگیری میکند.غذاهایی که دارای فیبر کم هستند ،عبارتند از:غذاهای پرچرب،مانند پنیر، گوشت و تخم مرغ.
به اندازه کافی آب نمی نوشید
اگر در حال حاضر دچار یبوست شده اید ،نوشیدن آب نمیتواند آن را تسکین دهد. اما قبل از مبتلا شدن به آن ، با نوشیدن آب کافی میتوانید خطر ابتلا به یبوست را کاهش دهید.همچنین بسیاری از نوشابه ها و مایعات حاوی کافئین میتوانند آب بدن را کم کنند و باعث یبوست شوند.
استرس
استرس زیاد باعث تغییر در تولید هورمون و انتقال‌دهنده‌ی عصبی میشود که روی تنش عضلانی، التهاب، تولید آنزیم و کل عملکرد گوارشی تاثیر مستقیم دارد.
کم‌تحرکی
ورزش جریان خون را افزایش می‌دهد، ماهیچه‌های داخل دستگاه گوارش را تقویت، و به کنترل استرس کمک میکند.
مشکلات روده بزرگ یا راست روده بودن
تومورها میتوانند فضاها را فشرده یا محدود کنند و باعث ایجاد یبوست شوند همچنین این مشکلات باعث زخم در بافت نیز میشوند و یبوست را بیشتر میکند.
بعضی داروهای خاص
بعضی از داروها میتوانند باعث یبوست مکرر شوند، مانند داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد اسید معده، مکمل های غذایی کلسیم یا آهن، آنتی‌کولینرژیک‌ها، داروهای ضد تشنج، مواد مخدر و ادرارآورها.
سرطان
در افرادی که مبتلا به سرطان هستند،عمدتا به دلایل درد وشیمی درمانی،احتمال یبوست زیاد میباشد.
عدم تعادل در فلور روده
باکتری سالمی که در دستگاه گوارش زندگی میکند و پروبیوتیک نام دارد به تنظیم عملکرد روده کمک زیادی میکند. یکی از دلایل اهمیت فیبر برای سلامتی روده، «پری بیوتیک» موجود در غذاهای گیاهی است که باعث رشد باکتری‌های پروبیوتیک میشود.
مشکلات تیروئید یا هورمونی
اختلالات تیروئید، «پی ام اس» (PMS) یا همان سندروم پیش از قاعدگی، اختلال در غذا خوردن، دیابت و یائسگی میتوانند منجر به یبوست شوند. بیماری‌های دیگری چون بیماری پارکینسون، آسیب‌های ستون فقرات یا مشکلات مربوط به عصب که بر عصب دستگاه گوارش تاثیر می‌گذارد نیز میتواند باعث بروز این مشکل شود.
کمبود منیزیم
منیزیم الکترولیتی است که به عملکرد طبیعی عضلات کمک میکند. کمبود منیزیم در رژیم غذایی میتواند باعث تنش عضلانی شود و علائم استرس را بدتر کند.
مطلب مرتبط: نقش و عملکرد منیزیم در بدن انسان و علائم کمبود منیزیم
شیر
برخی از مردم هنگام مصرف شیر و فراوردهای لبنی با مشکلات هضم و شکم درد و حتی یبوست مواجه میشوند.
عادت‌های بد در اجابت مزاج
برای برخی افراد، عجله در بیرون آمدن از دستشویی و نشستن در موقعیتی نامناسب و ناراحت‌کننده در توالت میتواند باعث شود حرکات روده کامل نشده و یبوست ایجاد شود.
بارداری
در بارداری به علت تغییرات هورمونی و اینکه بزرگ شدن رحم باعث فشرده شدن روده میشود و عبور غذا را کند میکند،احتمال ایجاد یبوست بسیار زیاد است.
مطلب مرتبط: یبوست بارداری ، علت آن و توصیه هایی برای رفع یبوست در دوران بارداری
تغییرات در روال روتین زندگی
هنگامی که یک شخصی سفر میکند،روال معمول زندگیش تغییر میکند و به هم میریزدحتی این موضوع میتواند سیستم گوارش بدن را تحت تاثیر قرار دهد و گاهی اوقات منجر به یبوست شود.وقتی وعده های غذایی در زمان های مختلف مصرف میشودساعت خواب تغییر میکند.تمام این تغییرات میتواند خطر ابتلا به یبوست را افزایش دهد.
کهولت سن
گاهی اوقات سالمندان اشتهای خود را از می‌دهند (به دلیل مسائلی مانند خوردن غذا به صورت متفاوت، مشکل جویدن و نداشتن انرژی کافی برای پختن غذا)، به عبارت دیگر، فیبر و کالری کافی دریافت نمیکنند، بنابراین روند هضم غذا کند میشود.
به موقع و در صورت نیاز به توالت نمیروید
هر چقدر رفتن به دستشویی را به تاخیربیندازید و زمان طولانی تری طی شود،مدفوع خشک تر و سخت تر میشود.( شدت یبوست افزایش می یابد).
حقایقی در مورد یبوست
- اگر کمتر از ۳ بار در هفته حرکات روده‌ای داشته باشید، دچار یبوست هستید.
- تحقیقات نشان می‌دهد بین ۱۶ تا ۲۰ درصد از کل جمعیت آمریکای شمالی، دچار یبوست مکرر یا مزمن هستند.
- حدود نیمی از مراجعات به پزشکان متخصص گوارش به دلیل اختلالات عملکرد گوارشی است که باعث یبوست میشوند.
- فقط ۳۴ درصد از افراد مبتلا به یبوست برای درمان به پزشک مراجعه می‌کنند؛ در صورتی که ۳۵ درصد از مبتلایان، خود بدون تجویز پزشک، قرص ملین استفاده می‌کنند.
- براساس برآوردها، هزینه‌ی سالانه‌ی خرید ملین‌های بدون نسخه در آمریکا حدود ۸۰۰ میلیون دلار است.
- ۲ درصد زنان و ۱٫۵ درصد مردان حداقل دو روز یک بار از ملین استفاده می‌کنند.
- زنان بیشتر از مردان دچار یبوست میشوند. برخی نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد زنان ۲ تا ۳ برابر بیشتر از مردان به این اختلال دچار میشوند؛
- کهولت سن، خطر ابتلا به یبوست را افزایش می‌دهد. افراد بالای ۶۵ سال در معرض بیشترین خطر قرار دارند.
- در بین افراد بالای ۵۰ سال، حدود ۱۰ درصد مردان و ۲۰ درصد زنان یبوست مکرر دارند. در سالمندان بالای ۷۰ سال، این میزان به ۲۱ درصد در مردان و ۲۵ درصد در زنان افزایش می‌یابد.
- براساس گزارش زنان، ۶۰ درصد از آنان حداقل هفته‌ای یک بار، و ۹۰ درصد ماهی یک بار علائم یبوست دارند.
- بیش از ۶۰ درصد زنانی که به یبوست مکرر مبتلا هستند، بیش از ۱۰ سال است که این علائم را تجربه می‌کنند.
- بزرگسالان باید برای پیشگیری از ابتلا به یبوست، روزانه ۲۲ الی ۳۴ گرم (بسته به سن و جنس) فیبر غذایی دریافت کنند.
- وضعیت اقتصادی و اجتماعی پایین، زندگی روستایی، آب و هوای سرد و سطح تحصیلات پایین، از عوامل خطر ابتلا به یبوست است.
