افزایش اشتها ؛ برای افزایش اشتها چه باید کرد؟
افزایش اشتها ؛ برای افزایش اشتها چه باید کرد؟
فردی که دچار کمبود یا فقدان اشتهاست، خیلی کمتر از حالت معمول غذا می خورد. کمی ِ اشتها معمولاً به دلیل هضم کم مواد غذایی است. با جویدن طولانی غذا و نوشیدن مایعات سرد این حالت بدتر می شود. گاهی اوقات هم به دلیل عوامل روحی است. عمل هضم به دلیل نفخ و گاز معده، کاهش حس چشایی و تنفس بد کاهش می یابد که معمولاً باعث کمبود انرژی مورد نیاز بدن می شود. کاهش اشتها باعث کاهش وزن می شود. پس یکی از راه های افزایش وزن درافراد لاغر ، افزایش اشتهای آنهاست. در این مقاله با راه و روش های افزایش اشتها آشنا خواهید شد.
دلایل کاهش اشتها
– اشکال در بلع مواد غذایی
– استفراغ و تهوع
– تغییر یا کاهش حس چشایی
– احساس سیری
– رشد تومور
– افسردگی
– درد
در بیشتر موارد، کاهش اشتها مشکل ثانویه است یعنی اختلال در سلامتی بدن، باعث کاهش اشتها می شود.
فیزیولوژی اشتها
مغز با روند سوخت و ساز بدن در ترکیب است، اشتها را کنترل می کند. سیستم عصبی مرکزی از عصب های واگ و سیگنال های هورمونی مانند گرلین از معده، انسولین از پانکراس و لپتین از سلول های چربی پیام دریافت می کند. انسولین و لپتین محرک آزاد شدن افزایش دهنده ی اشتها هستند که به آن POMC-CART می گویند. از سوی دیگر، عصب های واگ تحریک کننده های اشتها از طرف گرلین را افزایش می دهند. سطوح بالای انسولین خون نیز باعث تحریک ذخیره سازی چربی می شود.
نکاتی برای افزایش اشتها
از آنجا که مغز اشتها را مشخص می کند، پرهیز از غذاهای خاصی می تواند به بهبود تحریک در سیستم عصبی مرکزی کمک کند. که منجر به افزایش اشتها می شود. غذاهایی که دارای محتوا اسیدی بالا هستند مانند لیمو، هویج، آب پرتقال و گوجه فرنگی می توانند منجر به کاهش سرعت هضم شوند و به سادگی غذا را در معده نگه دارند. علاوه بر این، مقدار زیادی پروتئین نیز می تواند باعث آزاد شدن هورمون هایی شود که هضم را کند می کنند. غذاهای حاوی سدیم و فیبر بالا نیز می توانند باعث کاهش سرعت هضم شوند.
همیشه صبحانه بخورید
صبحانه مهم ترین وعده در طول روز است. خوردن یک صبحانه سالم باعث سوخت و ساز درست می شود و بدن را برای یک روز کار آماده می کند. مصرف صبحانه به شما انرژی می شود و باعث افزایش اشتها می شود. برخی گزینه های مناسب برای صبحانه شامل حبوبات، ماست، میوه تازه و آب میوه تازه می باشد. اگر می خواهید مصرف کالری خود را افزایش دهید مقداری کره بادام زمینی را بر روی نان تست بمالید و بخورید. این صبحانه مقوی و سالم است.
آب مرکبات
یکی از راه‌های افزایش اشتها، گنجاندن آب انواع مرکبات به عنوان نوشیدنی همراه وعده‌های اصلی غذاست. مرکبات حاوی انواع مختلفی از ویتامین‌ها از جمله ویتامین C و اسیدفولیک هستند. اسیدفولیک یکی از ترکیب‌های افزایش‌دهنده اشتهاست. با این توصیف شما می‌توانید برای افزایش اشتهای خود یا فرزند بدغذایتان، یک لیوان آب پرتقال، نارنگی، گریپ‌فروت، لیمو شیرین یا حتی شربت آب‌لیموی خنک را کنار بشقاب غذا بگذارید و کمی از آن را قبل و کمی از آن را هم بین غذا میل کنید. ضمن اینکه کالری دریافتی از طریق مصرف آب‌میوه‌های طبیعی و تازه می‌تواند به روند افزایش وزن افراد لاغر هم کمک کند. سبزی‌های برگ سبز تیره مانند اسفناج و بروکلی، لوبیا، نخود، عدس، کرفس تازه، هویج، بامیه و مارچوبه هم جزو بزرگ‌ترین منابع طبیعی دریافت اسیدفولیک هستند که گنجاندن آن‌ها در کنار غذای اصلی می‌تواند باعث افزایش اشتها شود.
کرفس
کرفس حاوی آب فراوانی است و مصرف آن علاوه بر پیشگیری از یبوست، می‌تواند اشتهای افراد را هم بالا ببرد. عطر و طعم کرفس خام و تازه می‌تواند بهترین محرک سیستم بویایی باشد و اشتهای افراد را هم برای خوردن یک غذای مفصل افزایش بدهد. در نتیجه شما می‌توانید برای افزایش اشتها، سالاد کرفس را در کنار برخی از وعده‌های غذایی‌تان داشته باشید. سالاد کرفس را می‌توان با ترکیبی از کرفس تازه و خردشده، هویج بخارپز نگینی، نخودفرنگی، ذرت بخارپز، جعفری ساطوری، زیتون سیاه بدون هسته و قارچ بخارپز تهیه و آن را با آب‌لیموی تازه یا سرکه بالزامیک و روغن زیتون طعم‌دار کرد.
شکلات تلخ
یکی از راه‌های افزایش اشتها، گنجاندن مواد غذایی حاوی عنصر روی در برنامه غذایی روزانه است و شکلات تلخ و پودر کاکائو جزو خوراکی‌های حاوی روی هستند که مصرف آن‌ها علاوه بر بالا بردن اشتها، باعث وزن‌گیری در افراد لاغر هم می‌شود. شما می‌توانید یک لیوان شکلات تلخ گرم یا شیرکاکائو را به عنوان میان‌وعده صبح یا عصرتان انتخاب کنید تا اشتهایتان برای خوردن ناهار و شام بیشتر شود. تخمه کدو و هندوانه، بادام، بادام‌زمینی، نخودفرنگی، شیر و سینه مرغ هم از دیگر منابع دریافت عنصر روی یا همان زینک هستند. به همین دلیل اضافه کردن کمی تخمه کدو یا هندوانه به سالاد فصل می‌تواند اشتهای شما را برای خوردن غذا دوچندان کند.
پسته و آجیل
پسته، آجیل و گردو، غنی از مواد معدنی مفید و دارای مقدار خوبی از فیبر هستند. غذاهایی که فیبر زیادی دارند، از جمله نان گندم و غلات می‌تواند راه خوبی برای افزایش دریافت کالری باشد که به سلامت سیستم گوارش شما نیز کمک می کنند.
برنج سرخ‌شده بخورید
یک راه افزایش اشتها و لذت بردن از غذا خوردن، تغییر شیوه پخت‌وپز و ایجاد طعم‌های جدید در برنامه غذایی خانواده است. اگر عادت به خوردن برنج دم‌کرده یا آبکش دارید، بهتر است از امروز عادتتان را تغییر دهید و برنج سرخ‌شده (ته‌چین) را هم امتحان کنید. برای تهیه برنج سرخ شده، باید ابتدا برنج را تا حد نرم شدن در آب بجوشانید. سپس آن را با زرده تخم‌مرغ و کمی نمک و زعفران طعم‌دار کنید. حالا کف ماهیتابه را با روغن چرب کنید و برنج را در آن سرخ کنید. به جای زرده تخم‌مرغ می‌توان از جعفری، گشنیز یا حتی اسفناج هم برای طعم‌دار کردن برنجی که قرار است سرخ شود، استفاده کنید. یکی از راه‌های افزایش اشتها، گنجاندن مواد غذایی حاوی عنصر روی در برنامه غذایی روزانه است و شکلات تلخ و پودر کاکائو جزو خوراکی‌های حاوی روی هستند.
پروتئین‌های حیوانی
پروتئین‌های حیوانی مانند گوشت مرغ، جگر، شیر، پنیر، ماهی و ماست حاوی ویتامین 12 B هستند. این ویتامین یکی از مهم‌ترین ویتامین‌های افزایش‌دهنده اشتهاست. به همین دلیل به افراد بدغذا توصیه می‌شود حداقل روزی یک مرتبه پروتئین حیوانی را در برنامه غذایی‌شان داشته باشند. پروتئین‌های حیوانی اگر بخارپز، گریل، تنوری یا سرخ‌شده باشند، بیشتر باعث افزایش اشتها و ایجاد تمایل برای مصرف غذای بیشتر می‌شوند.
به گوشت آب‌لیمو و گلپر بزنید
انواع غذاهای گوشتی مانند مرغ، ماهی یا حتی گوشت قرمز را با آب‌لیموی تازه، سرکه بالزامیک یا گلپر همراه نمک، فلفل سیاه و کمی روغن زیتون طعم‌دار سپس آن‌ها را کمی بخارپز یا سرخ کنید. طعم منحصر به فرد غذاهای گوشتی که با این روش طعم‌دار و پخته می‌شوند، هر آدم بدغذایی را به سمت میز غذا می‌کشاند و اشتهایش را هم دوچندان می‌کند.
پنیر پیتزا را فراموش نکنید
استفاده از پنیر پیتزا در انواع غذاهای نانی و ساندویچی، علاوه بر خوش‌طعم کردن آن‌ها می‌تواند باعث افزایش اشتهای شما هم بشود. مصرف پنیر پیتزا می‌تواند افزایش دریافت کالری را هم برای افراد لاغر و بچه‌ها در پی داشته باشد. اگر پنیر پیتزا را با کنجد مخلوط کنید، طعم آن را مطلوب‌تر و ظاهر غذایتان را هم زیباتر خواهید کرد.
مقدار کمتری فیبر بخوریدم
فیبر در رژیم غذایی بسیارمهم است. این ماده مهم در میوه ها، سبزیجات و غلات یافت می شود. غذاهای غنی از فیبر سیر کننده هستند بنابراین بهتر است در هنگام افزایش اشتها مقدار کمتری از این مواد غذایی مصرف کنید. برای بدن زمانی زیادی لازم است تا فیبر را هضم کند. اگر می خواهید اشتهای خود را افزایش دهید غذاهای غنی از فیبر مانند برنج قهوه ای یا پاستا نخورید. اما پیش از کاهش مقدار فیبر با پزشک خود صحبت کنید.
غذایتان را تزیین کنید
سفره‌آرایی و آرایش بشقاب غذا یکی از بهترین راه‌های افزایش اشتهاست. بد نیست چند مدل آرایش غذا و میز غذا را یاد بگیرید و آن‌ها را هنگام سرو وعده‌های اصلی غذایی به کار ببندید. بهترین راه آرایش غذا، قرار دادن آن در بشقابی بزرگ، سفید و تزیین کردن آن با انواع سبزی‌های بخارپز رنگی و سس‌های مختلف است. وقتی بشقاب غذا بزرگ باشد، حجم غذای داخل آن کم به نظر می‌رسد و افراد کوچک و بزرگ، تمایل بیشتری به خوردن تمام غذایشان پیدا می‌کنند.
ظرف‌های غذایتان را رنگی کنید
اگر شناختی از روان‌شناسی رنگ‌ها داشته باشید، حتماً می‌دانید که رنگ‌های گرم و زنده مانند نارنجی، ارغوانی، قرمز و زرد تیره می‌توانند باعث افزایش اشتها شوند. با این حساب شما می‌توانید برای افراد بدغذا یا کم‌اشتها ظرف‌هایی رنگی روی میز غذا بگذارید؛ از بشقاب و لیوان خودشان گرفته تا دیس غذا و پارچ آب!
از چاشنی‌ها کمک بگیرید
انواع سس‌ها، ادویه‌ها، ترشی‌ها و شورها جزو چاشنی‌های غذایی محسوب می‌شوند که مصرف آن‌ها همراه غذا می‌تواند افزایش اشتها را به دنبال داشته باشد. ادویه‌هایی مانند پودر لیمو، فلفل سیاه، پودر آویشن و ریحان بنفش هم می‌توانند عطر و طعم سالادها و غذاهای سرد را فوق‌العاده متفاوت و مطلوب کنند و باعث افزایش اشتها شوند.
