فاکتور های خطر ابتلا به سرطان ؛ سرطان های فامیلی و توارثی

بر طبق تعریف موسسه ملی سرطان ، هر عاملی که احتمال ابتلا فرد به سرطان را تغییر دهد به عنوان فاکتور خطر نامیده می شود . اگر چه پزشکان به ندرت می توانند توضیح دهد که چرا یک فرد به یک بیماری مبتلا می شود، با این وجود محققان فاکتور های خطر ابتلا به سرطان ، که شانس فرد را به انواع خاصی از سرطان ها را افزایش می دهد را شناسایی کرده اند.

مطلب مرتبط:  ژنتیک سرطان های فامیلی و توارثی

 فاکتور های خطر ابتلا به سرطان را می توان به چهار گروه تقسیم می شوند:

فاکتور های خطر رفتاری:

• سیگار کشیدن
• نوشیدن الکل
• خوردن مواد غذایی ناسالم
• اضافه وزن
• عدم تحرک و ورزش

فاکتور های خطر زیست محیطی:

در معرض قرار گرفتن در برابرعوامل موجود در محیط پیرامون مانند اشعه UV ، دود سیگار ، آلودگی، آفت کش ها و سموم دیگر

فاکتور های خطر بیولوژیکی:

خصوصیات فیزیکی مانند جنس، نژاد و قومیت ، سن و رنگ پوست

فاکتور های خطر ارثی:

ژن های جهش یافته خاص و قابل توارث از پدر و مادر که احتمال ابتلا به سرطان را در افراد حامل این جهش ها افزایش می دهد.

 فاکتور های خطر ابتلا به سرطان

  سرطان پستان

· سن – اغلب موارد در زنان 50 ساله یا مسن تر رخ می دهد

· تاریخچه خانوادگی سرطان پستان یا تخمدان قبل از یائسگی (مادر، خواهر و یا دختر)

· نتایج بیوپسی پستان غیر طبیعی

· کارسینوم لوبولار یا مجرایی درجا و یا هیپرپلازی آتیپیک

· شروع عادت ماهیانگی قبل از سن 12 سالگی

· یائسگی بعد از سن 55 سالگی

· داشتن اولین فرزند پس از 30 سال و یا باردار نشدن

· جایگاه تحصیلی و اجتماعی-اقتصادی بالاتر

· چاقی و افزایش وزن پس از یائسگی

· درمان های هورمونی

· جهش ارثی در ژنهای BRCA1 یا BRCA2

  فاکتور های خطر مشکوک عبارتند از:

· رژیم غذایی پر چرب

· عدم فعالیت بدنی

· بیش از یک نوشیدنی الکلی در روز

· قرص های ضد بارداری

  سرطان دهانه رحم

· اولین رابطه جنسی در سنین پایین

· شرکای جنسی متعدد

· سیگار کشیدن

· عفونت به ویروس پاپیلومای انسانی ( HPV )

· قرار گرفتن در معرض دی اتیل استیل بسترول قبل از تولد

· عفونت HIV

· تضعیف سیستم ایمنی بدن به دلیل پیوند عضو، شیمی درمانی یا مصرف مزمن استروئید

· زنان از طبقه اجتماعی-اقتصادی پایین ( چون آنها هرگز تست پاپ اسمیر انجام نمی دهند)

  سرطان کولورکتال(روده بزرگ)

· سن – اغلب در افراد بالای 50 سال

· سابقه خانوادگی یا شخصی سرطان روده بزرگ (به خصوص پدر و مادر یا خواهر و برادر)

· سابقه خانوادگی یا شخصی پولیپ های آدنوماتوز (به خصوص پدر و مادر یا خواهر و برادر)

· تاریخچه شخصی از بیماری التهابی روده

· رژیم غذایی سرشار از چربی (به ویژه در گوشت قرمز )

· رژیم غذایی کم فیبر، میوه ها و سبزیجات

· عدم فعالیت بدنی

· سیگار کشیدن

· مصرف الکل

· چاقی

  سرطان آندومتر (سرطان رحم)

· افزایش سن

· قرار گرفتن در معرض افزایش استروژن

· شروع عادت ماهیانگی قبل از سن 12 سالگی

· یائسگی بعد از سن 55 سالگی

· درمان های هورمونی بدون استفاده از پروژسترون

· عدم بارداری

· سابقه ناباروری

· تاریخ چه شخصی به سرطان کولون غیر پولیپوز ارثی

· چاقی

· استفاده از تاموکسی فن

  سرطان ریه

· مصرف سیگار

· سابقه خانوادگی یا شخصی ابتلا به سرطان ریه

· قرار گرفتن در معرض دوره ای به:

رادون و آزبست (به خصوص برای افراد سیگاری)

تابش

آرسنیک

آلودگی هوا

· بیماری های ریوی مانند سل ( TB )

  سرطان تخمدان

· سن – بیشتر در افراد بالای 50 سال

· سابقه خانوادگی از سرطان تخمدان (مادر، دختر، خواهر، مادر بزرگ، یا عمه)

· جهش ارثی در ژنهای BRCA1 یا BRCA2

· عدم بارداری

· ریسک فاکتور های مشکوک عبارتند از:

1. داروهای باروری
2. قرار گرفتن در معرض پودر تالک
3. هورمون درمانی جایگزین (جابه‌جایی استروژن در دوزهای بالا و زمانی طولانی، یکی دیگر از عوامل ایجاد این بیماری است.)
4. چاقی
5. ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

  سرطان پروستات

· سن – مردان 50 ساله و مسن تر در معرض خطر بیشتری هستند

· سابقه خانوادگی سرطان پروستات (به ویژه پدر، برادر و یا پسر)

· رژیم غذایی سرشار از چربی های اشباع شده و فاقد میوه ها و سبزیجات

· ورزش- خطر ابتلا به این بیماری در افرادی که به هر میزان ورزش می کنند کمتر است

· نژاد (مردان آفریقایی‌آمریکایی نسبت به مردان آسیایی و اسپانیایی، 2.5 برابر احتمال بیشتری دارد به سرطان پروستات مبتلا شوند.)

· وزن ،  شاخص توده بدنی بالا

  سرطان پوست

· قرار گرفتن در معرض اشعه ماورای بنفش ( UV ) ناشی از نور خورشید

· سابقه خانوادگی به ویژه در ملانوم

· خال های دیس پلاستیک

· زیاد بودن تعداد خال های معمولی (بیش از 50 عدد)

·  پوست­های روشن

· زندگی در آب و هوای آفتابی

· مواجه شغلی با:

قطران زغال سنگ

قیر

کرئوزوت

آرسنیک

رادیوم

برای بهرمندی از مشاوره ژنتیک دکتر رویا خادمیان بر روی لینک زیر کلیک کنید:

نوبت دهی مرکز مشاوره ژنتیک نسل نو