رژیم یویو – نوسانات وزنی و خطر به بیماری قلبی-عروقی و سکته مغزی

اگر وزن نوسان داشته باشد و پی در پی بالا و پایین برود اصطلاحاً به این وضعیت رژیم یویو گفته می‌شود. بسیاری از متخصصین تغذیه معتقدند که اگر فرد با رژیم‌های غیراصولی اقدام به کاهش وزن نماید احتمال نوسانات وزنی و بروز مشکلاتی مانند سکته مغزی در وی بیشتر است.

به نظر می‌رسد که رژیم یویو عوارض نامطلوبی بر روی سلامتی بدن داشته باشد. در رژیم لاغری مقداری از بافت عضلانی بدن کاهش میابد. اگر توده عضلانی به علت رژیم‌های غیراصولی و مکرر تحلیل یابد متابولسیم (سوخت و ساز) بدن کاهش یافته و احتمال افزایش وزن مجدد بیشتر می‌شود. افرادی که خودسرانه نسبت به کاهش وزن اقدام می‌نمایند و رژیم‌های غیراصولی و سخت می‌گیرند با کاهش و افزایش وزن مکرر، سلامتی خود را به خطر می‌اندازند. به طوری که نتایج یک مطالعه جدید ارتباط بین نوسانات وزنی با افزایش خطر بیماری‌های قلبی – عروقی را نشان داد.

اضافه وزن و چاقی اصطلاحی است که به تجمع بیش از حد چربی در بدن گفته می‌شود. این مشکل معمولاً زمانی اتفاق می افتد که میزان غذایی که فرد مصرف می‌کند بیش از نیاز بدن او باشد. به طور کلی، عواملی مانند ژنتیک، پرخوری و مصرف زیاد فست فودها، شیرینی‌جات، نوشیدنی‌های شیرین، غذاهای سرخ شده، لبنیات پرچرب و انواع گوشت پرچرب یا فرآوری شده، نداشتن فعالیت بدنی و بی‌تحرکی در افزایش وزن تاثیرگذار هستند. از عوامل دیگری که سبب افزایش وزن می شوند می‌توان به برخی بیماری‌ها (مانند کم کاری تیروئید) و مصرف برخی داروها (مانند کورتون‌ها یا داروهای ضدافسردگی) اشاره کرد.

تحقیقات مختلف نشان داده‌اند که اصافه وزن خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی – عروقی، سکته مغزی، آپنه انسدادی خواب، مشکلات مربوط به مفاصل و … را افزایش می‌دهد.

شدن - رژیم یویو – نوسانات وزنی و خطر به بیماری قلبی-عروقی و سکته مغزی

تحقیقات نشان داده که بیش از 87 درصد افراد مبتلا به دیابت نوع 2 به اضافه وزن یا چاقی مبتلا هستند. گفته می‌شود در افرادی که وزن بالایی دارند سلول‌های بدن قادر نیستند به خوبی از هورمون انسولین استفاده کنند. در نتیجه در این افراد قند خون افزایش می یابد. از سرطان‌هایی که با اضافه وزن در ارتباط هستند می‌توان به سرطان‌های کولون (روده بزرگ)، سینه (بعد از یائسگی)، اندومتر رحم، کلیه، مری، کیسه صفرا، تخمدان و پانکراس اشاره نمود.

بیماری مهم دیگری که با وزن بالا در ارتباط است کبد چرب می‌باشد. اگرچه درمان مشخصی برای این بیماری وجود ندارد، اما به مبتلایان به کبد چرب توصیه می‌شود که وزن خود را کاهش داده، از رژیم غذایی سالم پیروی کنند و به طور منظم فعالیت بدنی داشته باشند.

BMI Fitshape 760x400 - رژیم یویو – نوسانات وزنی و خطر به بیماری قلبی-عروقی و سکته مغزی

معمولاً برای بررسی وزن افراد از شاخصی به نام نمایه توده بدنی (BMI) استفاده می‌شود. این شاخص از تقسیم وزن (بر حسب کیلوگرم) بر مجذور قد (بر حسب متر) محاسبه می گردد. اگر BMI بین 18/5 تا 24/5 باشد نشان دهنده طبیعی بودن وزن است. BMI بین 25 تا 29/5 نشان دهنده ابتلا به اضافه وزن و BMI برابر با 30 یا بالاتر از آن نشان دهنده ابتلا به چاقی است. متاسفانه چاقی علاوه بر بزرگسالان کودکان را نیز درگیر کرده است. مطالعات نشان داده وزن بالا در دوران کودکی خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف در دوران بزرگسالی را افزایش می‌دهد. موثرترین و ایمن‌ترین روش برای کاهش وزن پیروی از رژیم غذایی سالم و داشتن فعالیت بدنی منظم می باشد. اما بسیاری از افراد مبتلا به اضافه وزن و چاقی به دنبال راه‌های سریع برای کاهش وزن خود هستند. این افراد معمولاً سال‌های طولانی در رژیم هستند.

قلبی عروقی - رژیم یویو – نوسانات وزنی و خطر به بیماری قلبی-عروقی و سکته مغزی

رژیم یویو احتمال بروز بیماری قلبی – عروقی را افزایش می‌دهد.

با توجه به شیوع بالای بیماری قلبی – عروقی در سراسر جهان این دسته از بیماری‌ها یکی از علل عمده مرگ و میر به شمار می‌روند. اثبات شده که عواملی مانند اضافه وزن و چاقی، پرفشاری خون، افزایش کلسترول خون و قند خون و استعمال سیگار از جمله عواملی هستند که سبب افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی – عروقی را می شوند. با توجه به تحقیقات جدیدی که نتایج آن انتشار یافته حتی نوسان وزن، فشارخون، کلسترول و قند خون در افراد سالم می‌تواند خطر ابتلا به حمله قلبی، سکته مغزی و مرگ را افزایش دهد.