باورهای نادرست درباره قند و دیابت

با اینکه همه قبول داریم قند غذای کاملا سالمی نیست اما تمام اطلاعاتی که درباره آن می شنوید نیز درست نیست. برای مثال آیا برخی از قندها نسبت به انواع دیگر سالمتر هستند؟  دیابت یکی از مشهورترین و قدیمی‌ترین بیماری‌هاست و شاید به همین دلیل است که باورهای نادرست فراوانی به این بیماری تعلق دارد. در ادامه به برخی از این باورهای نادرست درباره قند و دیابت اشاره میکنیم.

مطلب مرتبط: نقش دارچین در کاهش قند خون و مبارزه با بیماری دیابت

تمام قندها بد هستند

حتما شما نیز بارها و بارها شنیده اید که چگونه می توانیم قند کمتری مصرف کنیم. اما منظور اصلی متخصصان از کمتر خوردن قند این است که قندهای اضافه شده را حذف کنیم. قند اضافی قندی است که برای شیرین تر کردن غذا به آن اضافه می کنند – مانند قند قهوه ای که به شکلات اضافه می کنند یا عسلی که برای شیرین تر کردن ماست به آن اضافه می کنید. قند اضافه شده با قندی که به صورت طبیعی در غذا وجود دارد متفاوت است. قند طبیعی همان چیزی است که در میوه و شیر وجود دارد. در یکی قند همراه با پکیجی از ویتامین، مواد معدنی و مواد مغذی است که تاثیر منفی قند را از بین می برند اما قند اضافه شده هیچ مزیتی ندارد. برای مثال میوه ها علاوه بر قند فیبر نیز دارند که باعث می شود بدن قند را با سرعت کمتری جذب کند.

نتیجه اینکه نگران قند طبیعی موجود در غذاها نباشید و روی کم کردن مصرف قندهای اضافه شده تمرکز کنید.

فقط مواد غذایی شیرین باعث افزایش قند خون می شوند

آنچه که باعث افزایش میزان قند خون می شود صرفا به کربوهیدرات ها خلاصه نمی شوند. برخی مواد غذایی شیرین نیز وجود دارند که حاوی کربوهیدرات نیستند. یادتان باشد نان تهیه شده از آرد سفید که اتفاق طعم شیرینی نیز ندارد حاوی کربوهیدرات بوده و بیشترین تاثیر را در افزایش قند خون دارد. در صورتی که میوه ها به این اندازه قند خون را بالا نمی برند. افرادی که دچار دیابت هستند باید میزان کربوهیدرات های موجود در مواد غذایی (به ویژه قند موجود در مواد نشاسته ای مانند برنج، سیب زمینی و غیره) را بدانند تا بهتر رژیم غذایی خود را کنترل کنند.

پرهیز از قند غیر ممکن است

بر اساس آمار مصرف قند بیشتر مردم دنیا از آنچه باید بیشتر است. نمی دانید شما نیز از این افراد هستید یا خیر؟ سعی کنید به مدت چند روز آنچه می خورید را پیگیری کنید. این کار باعث می شود بر آنچه می خورید اشراف پیدا کنید و کاهش قندهای اضافی ساده تر شود. اگر این کار را چند مرتبه تکرار کنید به مرور برایتان ساده تر می شود. به جای اینکه غذاهای شیرین مورد علاقه خود را به کلی کنار بگذارید سعی کنید مقدارشان را کم کنید. حواستان به غذاهای بسته بندی شده نیز باشد. چیزهایی مانند نان، ماست طعم دار، غلات و حتی سس گوجه ممکن است از آنچه فکر می کنید بیشتر قند اضافه شده داشته باشند.

عسل طبیعی قند خون را افزایش نمی‌دهد

عسل از هر نوعی که باشد حاوی قند ساده است بنابراین مصرف عسل هم می‌تواند منجر به افزایش قند خون شود.

هر کس زیاد قند بخورد حتما دیابت می گیرد

درست است که همیشه باید از زیاده روی در مصرف دو سم سفید یعنی قند و نمک پرهیز کرد اما خوردن آبنبات یا شکلات و شیرینیجات نمی تواند عامل اصلی ابتلا به دیابت باشد. در واقع دیابت نتیجه ی مصرف زیاد مواد قندی نیست. ابتلا به این بیماری در واقع به دلیل عوامل ژنتیکی و همچنین محیطی است. اگر فردی در مرحله ی پیش دیابت نباشد مصرف زیاد مواد قندی به تنهایی برای بروز بیماری دیابت کافی نخواهد بود. افراط در مصرف قند باعث اضافه وزن و به مرور چاقی شکمی می شود که به طور غیرمستقیم زمینه را برای ابتلا به دیابت در افراد پیش دیابتی مهیا می کند. بنابراین توصیه می شود که از زیاده روی در مصرف قند و مواد قندی بپرهیزید و استفاده از شیرینیجات را به مهمانی ها و مواقع خاص اختصاص دهید.

قند مانند مواد مخدر اعتیاد دارد

متخصصان می دانند خوردن قند باعث تحریک مغز شده که فرد احساس خوشایندی می کند. مرتب تحت تاثیر قرار دادن مغز به این صورت باعث ایجاد حالتی مانند مواد مخدر می شود اما اعتیاد آور نیست.

اما چرا بعضی افراد اینقدر به خوردن غذاهای شیرین علاقه دارند و فکر می کنند برای روبه راه شدن باید چنین غذایی بخورند؟ خوردن غذاهای شیرین باعث می شود قند خون بلافاصله بالا برود و ناگهان سقوط کند که در نتیجه فرد احساس خستگی و سردرد می کند. چنین احساسی معمولا باعث می شود افراد مجدد به دنبال غذایی شیرین بروند تا قند خون خود را بالا بیاورند و احساس بهتری داشته باشند. مقایسه قند با مواد مخدر کمی بی انصافی است. می توانید با رعایت برنامه ای سالم هوس خوردن غذاهای شیرین را تا حدود زیادی کاهش دهید. برای مثال در تمام وعده ها پروتئین و فیبر را همراه کنید.

 به هر اندازه می‌توان میوه مصرف کرد 

این درست است که میوه‌ها بسیار مغذی و حاوی فیبر و انواع ویتامین‌ها واملاح معدنی هستند و باید در رژیم غذایی روزانه افراد موجود باشند. ولی مصرف آن‌ها به میزان دلخواه مجاز نیست.

باید قند را به صورت کامل از زندگی تان حذف کنید

لازم نیست قندهای اضافه شده را به صورت کامل از زندگی خود بیرون کنید. سازمان های مختلف مقادیر متفاوتی را برای محدود کردن قند در طول روز توصیه می کنند. اما همگی در مورد اینکه وجود مقداری قند در برنامه غذایی ایرادی ندارد توافق دارند.

سازمان رژیم غذایی آمریکا می گوید یک فرد بالغ که در طول روز 2000 کالری دریافت می کند باید کمتر از 12.5 قاشق چای خوری یا 50 گرم قند اضافی در برنامه اش داشته باشد. اما انجمن قلب آمریکا می گوید خانمها در روز باید کمتر از 6 قاشق چای خوری ( 25 گرم ) و آقایان کمتر از 9 قاشق چای خوری ( 36 گرم )قند مصرف کنند.

بدن به قند نیازی ندارد، بنابراین هرچه کمتر مصرف کنید بهتر است. منظور این نیست که به هیچ وجه قند مصرف نکنید فقط مهم رعایت تعادل است.

 افراد دیابتی باید نان، سیب زمینی و ماکارونی کمتری مصرف کنند

مواد غذایی نشاسته‌ای، بخشی از یک رژیم غذایی سالم را تشکیل می‌دهند. آنچه مهم است، مقدار مصرفی آن هاست. نان‌های سبوس دار، برنج، غلات، ماکارونی و سبزیجات نشاسته‌ای مانند سیب زمینی، نخود فرنگی، کدو حلوایی، ذرت و باقلا می‌توانند در هر یک از وعده‌های اصلی یا میان وعده‌ها مصرف شوند. تنها مسأله مهم، رعایت مقدار مصرفی آن هاست.
برای اکثر دیابتی‌ها مصرف ۳ الی ۴ واحد از مواد غذایی حاوی نشاسته بلامانع است. همچنین غلات سبوس دار، منابع خوبی برای تأمین فیبر مورد نیاز بدن به شمار می‌روند و به حفظ سلامتیتان نیز کمک می‌کنند.

 فرد دیابتی در مصرف توت و کشمش محدودیتی ندارد

طعم شیرین توت خشک و کشمش به علت وجود قندهای ساده در آن‌ها است.‌‌ همان طور که افراد دیابتی در مصرف قندهای ساده مانند قند و شکر محدودیت دارند، در مورد توت خشک و کشمش که معمولاً همراه با چای مصرف می‌شوند نیز باید به مقدار مصرفی توجه کنند. مصرف بیش از حد توت و کشمش نیز می‌تواند منجر به افزایش قند خون شود.

جایگزین های بدون قند انتخاب های خوبی هستند

جایگزین کردن یک غذای شیرین با غذایی که شیرین است اما بدون قند به نظر معامله خوبی می آید. غذاهایی مانند نوشابه رژیمی و کلوچه های بدون قند. اما استفاده از این روش در واقع بیشتر از سود برایتان ضرر دارد اصلا سالم نیست. مصرف شیرین کننده هایی مانند آسپارتام، ساخارین و سوکرالز با افزایش وزن در ارتباط هستند نه کاهش وزن. به علاوه این جایگزین ها با افزایش فشار خون، دیابت نوع 2، سندروم متابولیک، حمله قلبی و سکته مغزی نیز مرتبط هستند. متخصصان هنوز کاملا نمی دانند چگونه این نوع از شیرین کننده روی بدن تاثیر می گذارند. اما برخی تحقیقات نشان داده آنها می توانند تاثیری منفی روی قند خون داشته باشند ، کنترل اشتها را دشوار کنند و حتی روی باکتری های معده نیز تاثیر بد بگذارند. همه این موارد می توانند باعث افزایش وزن و مشکلات مرتبط با آن شوند.

دیابت بیش از اینکه به تغذیه مربوط شود به ژنتیک ربط دارد

عوامل ابتلا به دیابت نوع 1 که یک بیماری خود ایمنی است همچنان ناشناخته است. ممکن است این عوامل ژنتیکی و همچنین محیطی باشند. این نوع دیابت که معمولا از سنین کم بروز می کند به طور مستقیم به تغذیه یا اضافه وزن ارتباط پیدا نمی کند. در عوض در خصوص دیابت نوع 2 که در سنین بالاتر بخصوص بعد از 40 سالگی  بروز می کند تغذیه می تواند نقش داشته باشد هرچند به شیوه ای غیرمستقیم. نتایج آخرین بررسی های علمی نشان می دهند که بین اضافه وزن و چاقی شکمی و همچنین ابتلا به دیابت نوع 2 ارتباط وجود دارد. با این حال اضافه وزن تنها عامل ابتلا به این بیماری نیست چون بسیاری از افراد دچار چاقی مفرط وجود دارند که به دیابت مبتلا نیستند. در واقع به نظر می رسد که حالت پیش دیابت ژنتیکی و دیگر عوامل محیطی مانند عدم تحرک بدنی مناسب و کافی در ابتلا به این بیماری دخالت دارند.