نقش پتاسیم در بدن، علائم کمبود پتاسیم و منابع غذایی دارای پتاسیم

وقتی به این فکر می کنید که برای سالم بودن به چه مواد مغذی نیاز دارید، احتمالا پتاسیم جایی میان مواردی که به ذهنتان می آیند ندارد – اما باید داشته باشد. نقش پتاسیم در بسیاری از عملکردهای حیاتی بدن مورد توجه است، از جمله تنظیم مایعات و کارکرد مناسب عضلات. پتاسیم موجب افزایش شادابی و تحرک در فرد می شود، فشار خون بالا را کنترل می کند و خطر ابتلا به سکته مغزی را کاهش می دهد

متخصصان توصیه می کنند افراد بالغ روزانه حداقل 4700 میلی گرم پتاسیم دریافت کنند، اما بیشتر ما به زحمت نصف این مقدار را دریافت می کنیم.

نقش پتاسیم در بدن

۱ – با کمک به رساندن اکسیژن به مغز، به تفکر بهتر کمک می کند.

۲ – در دفع مواد زاید بدن موثر است.

۳ – به پایین آوردن فشارخون کمک می کند.

۴ – در معالجه آلرژی (حساسیت) موثر است.

دلایل کمبود پتاسیم در بدن و علائم کمبود پتاسیم

1. جای خالی میوه ها و سبزیجات در بشقاب غذایتان:

میوه ها و سبزیجات از غنی ترین منابع پتاسیم هستند، پس رنگین کمانی از این مواد غذایی باید در بیشتر وعده های غذایی که میل می کنید حضور داشته باشند. اگر اغلب بشقابتان تک رنگ است یعنی بیشتر مواقع در حال خوردن گوشت، نشاسته های تصفیه شده، و یا غذاهایی که از جعبه یا بسته بندی بیرون می آیند هستید، این غذاها به اندازه کافی پتاسیم ندارند. پتاسیم نشانگر یک برنامه غذایی مناسب برای سلامت کل بدن است. کمبود پتاسیم بیشتر بین افرادی دیده می شود که دسترسی محدودی به غذاهای تازه دارند.

2. گرفتگی عضلات:

اگر دچار اسپاسم شدید عضلات می شوید، ممکن است مشکل کمبود پتاسیم باشد. معمولا ورزشکارانی که زیاد فعالیت می کنند و حسابی عرق می ریزند دچار چنین اسپاسم هایی می شوند. دلیلش هم این است که الکترولیت ها از جمله پتاسیم، وقتی زیاد عرق می کنیم از بدن خارج می شوند. یکی از سریع ترین راه حل ها برای ورزشکاران استفاده از نوشیدنی ورزشی است که حاوی الکترولیت باشد.

3. مصرف داروهای دیورتیک یا ادرار آور:

شایع ترین دلیل برای کاهش سطح پتاسیم در بدن مصرف داروهای دیورتیک است. این داروها باعث از دست دادن بیش از حد پتاسیم از راه ادرار می شوند.

4. ضربان قلب غیر طبیعی:

سطح پایین پتاسیم باعث می شود فرد آریتمی قلبی را تجربه کند. کمبود الکترولیت هایی مانند پتاسیم حتی می تواند کشنده باشد.

5. فشار خون بالا:

تحقیقات نشان داده برنامه غذایی حاوی پتاسیم پایین باعث بالا رفتن فشار خون می شود. پتاسیم مهم است چون باعث جبران سدیم می شود: بسیاری از مردم زیاد غذاهای نمکی می خورند و کمتر به سراغ میوه ها و سبزیجات می روند. این کار موجب عدم تعادل الکترولیت و در نتیجه بالا رفتن فشار خون می شود.

6. ابتلا به آکنه:

کمبود پتاسیم می تواند خود را با خشکی پوست، آکنه و یا حتی ناراحتی های گوارشی نشان دهد.

7. احساس ضعف:

هر کاری می تواند باعث پایین آمدن سطح انرژی بدن شود. اما اگر با وجود استراحت کافی همچنان احساس خستگی و ضعف داشتید، وقتش است نگاهی به برنامه غذایی خود بیاندازید. خوردن میوه و سبزیجات حاوی پتاسیم کمکتان می کند سرحال بمانید.

منابع پتاسیم

برای دریافت میزان کافی از پتاسیم باید رژیم غذایی سالم و متعادلی داشت. میزان دریافت پتاسیم توصیه شده در روز برای یک فرد بزرگسال حداقل 4700 میلی گرم در روز و منابع مناسب این عنصر شامل:

سیب زمینی

سیب زمینی بیشترین مقدار پتاسیم را در میان خوراکی ها داراست. یک عدد سیب زمینی ۶۹۴ میلی گرم پتاسیم و فقط ۱۳۱ کالری دارد و پر از فیبر و بتاکاروتن است.

رب گوجه فرنگی

گوجه فرنگی تازه بسیار مفید و خوب است، ولی پوره و رب گوجه فرنگی منبع بهتری از پتاسیم است. یک چهارم فنجان رب گوجه فرنگی ۶۶۴ میلی گرم پتاسیم دارد و نیم فنجان پوره آن ۵۴۹ میلی گرم پتاسیم دارد. آب گوجه فرنگی بیش از ۴۰۰ میلی گرم پتاسیم دارد.

حبوبات

لوبیا سفید پتاسیم زیادی دارد و نیم فنجان از آن حدود 600 میلی گرم پتاسیم دارد. لوبیا قرمز، لوبیا لیما، عدس و لپه هم منابع خوبی از پتاسیم هستند. همه حبوبات برای قلب مفید هستند و بهتر است آنها را در برنامه غذایی خود قرار دهید.

برگ چغندر

اگر همیشه وقتی چغندر می خریدید، برگ هایش را دور می انداختید، دیگر این کار را نکنید. برگ های پخته شده و کمی تلخ چغندر باید در سفره شما جا پیدا کنند، زیرا حدود ۶۴۴ میلی گرم پتاسیم در هر نیم فنجان آنها وجود دارد.

ماست

۲۲۰ گرم ماست بدون چربی ساده حدود ۵۷۹ میلی گرم پتاسیم دارد، در حالیکه ماست کم چرب، تمام شیر و دوغ پتاسیم کمتری دارند. بهتر است ماست را در صبحانه، یا بجای مایونز در سالاد و ساندویچ و در دسر استفاده کرد. بیشتر محصولات ماستی حاوی پروبیوتیک هستند. پروبیوتیک باکتری طبیعی است که به گوارش کمک می کند و شکم شما را سالم نگه می دارد.

صدف

۸۵ گرم صدف کنسروی یا تازه حدود ۵۳۴ میلی گرم پتاسیم دارد و بیشترین غلظت ویتامین ب۱۲ در این غذا یافت می شود. از این صدف ها برای درست کردن پاستای دریایی استفاده کنید.

آلو

آب آلو پر از پتاسیم است و هر سه چهارم فنجان آن حدود ۵۳۰ میلی گرم پتاسیم دارد. نیم فنجان خورش آلو ۴۰۰ میلی گرم پتاسیم دارد. خوردن آلو خشک زیاد باعث می شود که استخوان های شما محکم شوند. در یک تحقیق مشخص شد که خانم هایی که روزانه ۱۰ عدد آلو می خورند، تراکم استخوانی بیشتری نسبت به خانم هایی که سیب می خورند دارند.

آب هویج

سه چهارم فنجان آب هویج ۵۰۰ میلی گرم پتاسیم دارد. هویج و دیگر میوه جات و سبزیجات نارنجی رنگ، علاوه بر داشتن فواید پتاسیمی، برای چشم و بینایی هم مفیدند.

مُلاس یا شیره قند

آیا دنبال گزینه ای مغذی برای شکر یا عسل می گردید؟ یک قاشق غذاخوری ملاس (تیره و غلیظ) حدود ۵۰۰ میلی گرم پتاسیم و میزان زیادی آهن و کلسیم دارد.

ماهی

ماهی های پرگوشت مانند هالیبوت و ماهی تن حدوداً در هر ۸۵ گرم ۵۰۰ میلی گرم پتاسیم دارند. ماهی روغن و حتی قزل آلای رنگین پرورشی هم پر از پتاسیم هستند. ولی پتاسیم تنها دلیل اضافه کردن ماهی به برنامه غذایی نیست. خوردن دائم ماهی، عمر شما را افزایش می دهد، زیرا چربی های سالمی در ماهی تازه وجود دارد. به گفته پژوهشگران دانشگاه هاروارد، برنامه ای که در آن ماهی زیاد باشد، ریسک مرگ در اثر بیماری قلبی را نیز تا ۳۵ درصد کاهش می دهد.

دانه سویا

محصولات فرآوری نشده سویا منبعی غنی از پروتئین هستند و با التهاب در بدن مبارزه می کنند. نیم فنجان سویای پخته حدود ۵۰۰ میلی گرم پتاسیم دارد.

کدو حلوایی زمستانی

این نوع کدو حلوایی مانند کدوی اسپاگتی، رویای رژیمی ها است: هر پرس آن ۵۰ کالری دارد و پر از ویتامین آ و فیبر است. همچنین منبعی سرشار از پتاسیم است و هر نیم فنجان آن، ۴۴۸ میلی گرم پتاسیم دارد.

موز

همه وقتی صحبت از خوراکی های پرپتاسیم می شود، به موز فکر می کنند و البته درست است. چون یک موز متوسط بیش از ۴۰۰ میلی گرم از این ماده معدنی مفید برای قلب را دارد. موز همچنین از بین برنده گرسنگی است و نشاسته مقاوم و کربوهیدرات سالمی دارد که معده شما را پر می کند و متابولیسم تان را تقویت می کند.

آووکادو

میزان پتاسیم آووکادو 60 درصد بیشتر از موز میباشد. بنابراین به عنوان منبع پتاسیم گزینه مناسبی است.

شیر

شیر منبعی شگفت انگیز از پتاسیم است و هر فنجان شیر بدون چربی، ۳۸۲ میلی گرم پتاسیم دارد. اگر طرفدار شیر نیستید، سعی کنید این مایع پر کلسیم را به اسموتی ها و شیربستنی های سالم بیفزایید.

آب پرتقال

یکی از سالم ترین اجزای میز صبحانه آب پرتقال است و هر سه چهارم فنجان از آن ۳۵۵ میلی گرم پتاسیم دارد. آب پرتقال تازه منبع خوبی از کلسیم، اسید فولیک و ویتامین های ب است.