مواد غذایی ناسازگار با یکدیگر کدامند؟

همه‌ی ما گاهی مواد غذایی‌ متفاوتی را با هم مصرف می‌کنیم که شاید خوردن‌شان همراه با هم، مناسب نباشد. منظورمان مواد اولیه‌‌ای که برای پختن انواع غذاها با هم ترکیب می‌شوند نیست. در واقع منظور آن دسته از خوراکی‌هایی هستند که نباید در کنار هم خورده شده و با هم وارد معده شوند. این دسته از خوراکی‌ها می‌توانند باعث ناراحتی شما شوند و مشکلات جدی برای بدن به‌وجود آورند. در این مقاله سعی داریم شما را با مواد غذایی ناسازگار با یکدیگر آشنا کنیم.

میوه همراه یا بعد از غذا

از آنجایی‌ که عملکرد میوه‌ها شبیه قند‌هاست پس زود هضم هستند. در حالی که‌ عموما پروتئین‌ها و کربوهیدرات‌ها، دیر هضم می‌شوند. وقتی میوه‌ها را همراه غذا یا بعد از آنها می‌خوریم؛ زودتر از غذا هضم می‌شوند و در معده تخمیر می‌شوند و همان‌جا باقی می‌مانند. این فرایند منجر به نفخ و ناراحتی معده می‌شود.

همیشه ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از غذا، میوه میل کنید. هنگامی‌ که میوه‌ها را با معده‌ی خالی می‌خورید، دستگاه گوارش آماده‌ی عمل هضم است. آب میوه‌ها دستگاه گوارش را شست‌وشو می‌دهد، به بدن آب‌رسانی می‌کند و فیبر موجود در آنها موجب پاک‌سازی دستگاه گوارش و فعال‌سازی آنزیم‌های گوارشی می‌شود. از طرفی اگر خواستید بعد از غذا میوه بخورید این زمان باید حداقل ۳ ساعت بعد از خوردن غذا باشد. در این هنگام خوردن بیشتر میوه‌ها اشکالی ندارد اما خوردن خربزه خوب است چرا که خربزه به اندازه‌ی کافی شکر و آنزیم‌های خاص دارد. اما در هر صورت بهتر است میوه‌ها را به تنهایی مصرف کنید.

خوراکی های حاوی منیزیم و نوشابه های گازدار

گرچه نوشابه های گازدار به علت شکر زیاد و دیگر ترکیبات ناسالم شان به طور کلی توصیه نمی شوند، اما متخصصان تغذیه، به خصوص تاکید دارند از مصرف آنها همراه با غلات و دیگر خوراکی های حاوی منیزیم مانند گردو، لوبیای پخته، ذرت، موز، تخمه آفتابگردان و.. پرهیز شود زیرا این نوشیدنی ها حاوی فسفات هستند و این ترکیب مانع جذب مینزیم در بدن می شود.

هر نوع پروتئین حیوانی با انواع نشاسته

شنیدن این مورد احتمالا به مذاق ما ایرانی‌ها و البته خیلی از افراد خوش نخواهد آمد. واقعیت این است که خوردن هر نوع پروتئین حیوانی با انواع مواد خوراکی نشاسته‌دار، ترکیب غذایی مناسبی برای معده‌ی ما نیست. به این معنی که، خوردن برنج با گوشت‌های انواع خورشت یا خوراک مرغ و خوردن مرغ و سیب‌زمینی برای هضم بد است. خوردن این دو نوع خوراکی به‌طور توأمان، باعث تولید شیره‌های گوارشی متفاوت می‌شود که همدیگر را خنثی می‌کنند و باعث بروز مشکل در فرآیند هضم می‌شوند. نکته‌ی اصلی این است که این اتفاق باعث باقی ماندن مواد غذایی در معده و تخمیر آنها، در نتیجه تولید گاز معده و روده می‌شود و نفخ ایجاد می‌کند که به نوبه‌ی خود می‌تواند آزاردهنده باشد. سعی کنید پروتئین و نشاسته را با سبزیجات غیر نشاسته‌ای مصرف کنید. اگر به مخلوط پروتئین حیوانی و نشاسته، سبزیجات برگ سبز را اضافه کنید، عوارض جانبی منفی این دو ترکیب به حداقل ممکن خواهد رسید.

مطلب مرتبط: آشنایی با خواص انواع گوشت ها و آگاهی از مضرات مصرف بی رویه گوشت

آناناس و شیر

ترکیب بروملایین؛ آنزیم های پروتیولیتیک موجود در آناناس، با شیر یا حتی ماست عامل تهوع، سردرد، گاز و درد معده در بزرگسالان می شود و می تواند اسهال شدید را به دنبال داشته باشد. فراموش نکنید این عوارض در کودکان می تواند شدیدتر ایجاد شود. به علاوه ترکیب آب پرتقال با آّ هویج که معمولا در آبمیوه فروشی ها عرضه میش ود، ریفلاکس شدید و سوزش معده را به دنبال دارد.

چربی‌ها همراه بعضی غذاها

در این مورد ابتدا چند غذا را برای شما مثال می‌زنیم سپس به دلایل نامناسب بودن این ترکیبات می‌پردازیم.

• زیتون با نان
• تُن‌ ماهی با مایونز
• گوشت سرخ‌شده در روغن‌های گیاهی

درباره‌ی این نوع ترکیب مواد غذایی باید به این نکته اشاره کنیم که شما با خوردن این دو نوع مواد غذایی با هم، در واقع بیش از یک نوع چربی را در بدن به جان هم می‌اندازید و این اتفاق، کار را برای فرایند هضم مشکل می‌کند. در این حالت فقط کافی است یک نوع پروتئین هم مصرف کنید تا فرآیند هضم آن‌قدر کند شود که کبد از پس آن برنیاید. در صورت بروز این اتفاق، فرایند هضم می‌تواند دردناک باشد و برای معده بسیار سخت خواهد بود که بعد از خوردن این مواد غذایی کار خودش را به بهترین نحو انجام بدهد و این یعنی نارسایی در روند کارکرد بدن که قطعا برای بدن مشکل ایجاد خواهد کرد.

چربی‌ها برای شکسته شدن به نمک‌های صفراوی کبد و کیسه‌‌ی صفرا نیاز دارند، بنابراین مخلوط شدن این مواد با مواد شیمیایی دیگر، فرایند گوارش را دچار اختلال خواهد کرد. در واقع همان‌طور که اشاره شد مقدار زیادی چربی همراه با پروتئین روند هضم را کند می‌کند.

توصیه می‌کنیم هنگام پختن سبزیجات، غلات و پروتئین‌ها از مقدار کمی روغن‌های آلی و طبیعی مانند روغن زیتون یا نارگیل استفاده کنید. از طرفی چربی‌های پروتئینی مثل آووکادو و روغن‌های دانه‌های گیاهی فقط باید با سبزیجات غیر نشاسته‌ای مصرف شوند و هنگام مصرف چربی‌ها از سبزیجات خام برگ سبز استفاده کنید.

مطلب مرتبط: فواید روغن های گیاهی و خواص درمانی آنها

 اسفناج و پنیر

گرچه ترکیب اسفناج با پنیر طعم دلچسبی دارد، اما از نظر علم تغذیه مورد تایید نیست. آن هم به این علت که اسفناج حاوی ماده ای به نام اگزالات است که مانع از جذب کلسیم در بدن می شود. پس از این به بعد، اسفناج را با پنیر یا دیگر لبنیات مخلوط نکنید، بلکه بهتر است آن را مخلوط شده با سایر سبزی ها میل کنید.

مایعات همراه غذا

اگر جزو کسانی هستید که عادت دارید با غذا نوشیدنی‌هایی مثل آب، نوشابه یا آب‌میوه میل کنید بهتر است در این عادت خود تجدید نظر داشته باشید. این مورد شامل خوردن چای بلافاصله بعد از غذا هم می‌شود. نوشیدنی‌ها ممکن است کمک کنند غذا از گلوی‌تان راحت‌تر پایین برود اما مشکل آنجایی آغاز می‌شود که وقتی آب یا مایعات دیگر وارد معده می‌شوند مستقیما وارد سیستم گوارش می‌شوند و شیره‌ها و آنزیم‌های گوارشی را رقیق می‌کنند و این بدان معناست که بدن کار سخت‌تری برای فرآیند هضم در پیش خواهد داشت. غذا باید مدت زمان بیشتری در معده بماند تا دوباره همه‌ چیز برای هضم آماده شود و این ماندن غذا در معده باعث نفخ می‌شود که می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. پس ظاهرا آب کمک‌ می‌کند غذا بخورید اما در واقع برعکس است. بهتر است، آب یا هر نوشیدنی دیگری را ۱۰ دقیقه پیش از غذا یا یک ساعت بعد از غذا میل کنید تا مشکلی در روند هضم پیش نیاید.

چای و شیر

چای سیاه سرشار از آنتی اکسیدان هایی است که عملکرد آنها کاهش التهابات زمینه ساز بسیاری از بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی- عروقی و دیابت است، اما افزودن کمی شیر گاو یا سویا به فنجان چای تا حدی از این تاثیرات مثبت کم می کند. پروتیین های شیر با آنتی اکسیدان های چای پیوند برقرار می کنند و مانع از جذب آنها می شوند. اگر واقعا دوست دارید ماده دیگری به چای اضافه کنید، چند قطره آبلیمو بهترین انتخاب است چرا که می تواند مقدار آنتی اکسیدان های قابل جذب را نیز افزایش دهد.

دو نوع غذای سرشار از پروتئین با هم

تجمع پروتئین و بالا رفتن آن در دستگاه گوارش، تجزیه‌ی این مواد و روند هضم را بسیار طولانی می‌کند. این طولانی شدن هزینه‌ی سنگینی برای دستگاه گوارش دارد و تمام انرژی بدن را می‌گیرد. بهتر است گوشت را در آخر وعده‌ی غذایی خود میل کنید و غذایتان را با سبزیجات و پروتئین‌های سبک‌تر آغاز کنید.

خربزه و عسل

معلوم نیست چه کسی خربزه به آن شیرینی را لازم دانسته با عسل بخورد که بحث کشنده شدن آن به سایت های اینترنتی هم برسد. خوب است بدانید اغلب تداخل های غذایی تهدیدکننده سلامت مصرف کننده نیست. در عسل و خربزه ترکیباتی وجود دارد که بر اثر تماس مقادیر زیاد، با هم واکنش نشان داده و به ماده سفت و سختی تبدیل می شود که هضم آن دشوار و در برخی افراد می تواند باعث انقباضات قولنجی و دردهای شکم شود، اما این درد در حدی نیست که بتواند به مرگ منجر شود. قدرت هضم، نوع مزاج، توانایی بدنی، سن، جنس و حساسیت های غذایی از جمله مواردی است که می تواند در بروز این حالت که در اصطلاح به آن نابردباری غذایی می گویند، دخیل باشد.

موز و شیر

هر چند همه‌ی ما فکر می‌کنیم که خوردن یک لیوان شیرموز میان‌وعده‌ی جذابی است اما در واقع برعکس است. خیلی از کارشناسان تغذیه معتقدند که این ترکیب خوراکی بسیار سنگین است و بسیاری از آنها حتی معتقدند که این ترکیب می‌تواند بدن را مسموم کند. البته این موضوع هنوز محل مناقشه است اما حتی فارغ از این نکته، ترکیب این دو نوع خوراکی‌ هم، همان مشکلات قبلی را برای بدن ایجاد می‌کند یعنی مدت طولانی در معده باقی می‌ماند تا هضم شود که البته هضم بسیار دشواری هم خواهد داشت. در صورتی‌ که تمایل زیادی به خوردن شیرموز دارید بهتر است حداقل دقت کنید؛ موزی که استفاده می‌کنید کاملا رسیده باشد.

 مصرف چند ماده غذایی با طبع سرد یا گرم

اگر چند ماده غذایی با طبع سرد یا گرم را همزمان مصرف کنیم، باعث برهم خوردن تعادل مزاجی ما می شود و دستگاه گوارش را دچار اختلال می کند. به همین دلیل خوردن خوراکی هایی با طبع سرد همچون ماست و ماهی، ماست و ترشی یا مخلوط کردن ماست با انواع چاشنی های ترش سالاد بخصوص در سرد مزاجان می تواند باعث ضعف عمومی بدن، کندی حرکت، سنگینی پلک ها، خواب آلودگی، جمع شدن آب در دهان، تهوع، سردرد، سوزش و نفخ معده و دیرهضمی شود.