رازها و خواص خوردنی های سفره هفت سین

ثانیه‌ها در گذرند و با سپری ‌شدن هر لحظه، یک گام به تحویل سال و نو شدن آن نزدیک می‌شویم. ایرانیان رسوم زیبا و منحصر بفردی برای استقبال از سال جدید دارند که نه تنها به عنوان بخشی از فرهنگ تاریخی آنان قلمداد می شود که به عنوان یکی از وجوه جذاب این مرز و بوم در دیدگاه جهانیان جلوه می کند. یکی از زیباترین جلوه های نوروز سفره هفت سین است، خوراکی هایی چون سرکه ، سماق، سمنو ، سیر ، سنجد و سیب به همراه قرآن کریم ،سبزه، ماهی قرمز ، آیینه ، سکه و … سفره زیبای هفت سین را مزین می سازند. در این مقاله سعی داریم به مناسبت سال نو آغاز بهاری دیگر به بررسی خواص خوردنی های سفره هفت سین بپردازیم.

خواص خوردنی های سفره هفت سین

اکثر مواد غذایی مورد استفاده در سفره هفت سین ، سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌هایی است که ضمن تقویت سیستم دفاعی بدن، جسم انسان را در بلند مدت در مقابل خطرات ابتلا به بیماری‌های سخت و مزمن مانند سرطان و بیماری‌های قلبی- عروقی محافظت می‌‌کند.

سنجد

سنجد یکی از خوشمزه‌ترین سین‌های سفره هفت‌سین است که خواص فراوانی دارد. از ویژگی‌های مهم سنجد می‌توان به آنتی‌اکسیدان‌هایی اشاره کرد که فعالیت رادیکال‌های آزاد را که از عوامل اصلی بروز سرطان محسوب می‌شوند، خنثی می‌کند. علاوه بر این، به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌های بالا برای جلوگیری از بروز بیماری‌های قلبی و کاهش آسیب‌های مغزی و چشمی بسیار موثر است. ویتامین‌های E، C، بتاکاروتن و سلنیوم موجود در سنجد برای سلامت بدن بسیار مهم هستند. ویتامین C علاوه بر سالم نگه ‌داشتن استخوان‌ها، از چین ‌و چروک پوست جلوگیری و دستگاه ایمنی را تقویت می‌کند. همچنین از ایجاد آب‌ مروارید، التهاب مفاصل، بیماری‌های قلبی و سرطان ممانعت می‌کند. سلنیوم موجود در سنجد علاوه بر تقویت دستگاه ایمنی، سلامت موها و ناخن‌ها و کاهش افسردگی و اضطراب را به دنبال دارد. سنجد حاوی 17 نوع اسید‌آمینه و مقداری پروتئین است و به دلیل داشتن تانن برای درمان زخم معده نیز استفاده می‌شود. این میوه به دلیل داشتن کلسیم بالا استخوان‌ها را محکم می‌کند و باعث تقویت دستگاه گوارشی می‌شود و در درمان پوکی استخوان به کار می‌رود. سنجد فیبر بالایی هم دارد که گرسنگی را رفع می‌کند و سرعت سیری را بالا می‌برد.

سرکه

سرکه، حاصل بخشی از فرآیند تخمیر انگور و سرشار از اسید سیتریک است که مصرف آن موجب افزایش جذب کلسیم و سهولت هضم غذا می شود. استفاده از سرکه به عنوان چاشنی سالاد موجب طعم دهندگی و تحریک اشتها می شود.  سرکه همچنین در رفع بوی بد دهان موثر است و نیز بخور رقیق شده آن برای رفع علایم ناشی از سرماخوردگی مفید است.  باید در نظر داشته باشید مصرف سرکه در مبتلایان به زخم معده و ضعف اعصاب می تواند زیان بخش باشد.  سرکه سیب میزان قند خون را بویژه در مبتلایان به دیابت کاهش می‌دهد و موثرترین درمان در دیابت نوع 2 به شمار می‌رود. به عبارتی سرکه عملکردی مانند انسولین دارد که به این طریق قند خون را در بیماران دیابتی کاهش می‌دهد و حساسیت انسولینی را بالا می‌برد. مصرف دو قاشق غذاخوری سرکه سیب قبل از خواب، قند خون ناشتا را 4 درصد کم می‌کند.

سماق

سماق یکی دیگر از اقلام سفره هفت سین است که نماد طلوع خورشید و رنگ زندگی به شمار می آید. سماق درختی است که میوه های خوشه ای شکل و به رنگ قرمز و قهوه ای دارد، طعم آن در ابتدا گس بوده و بعد از رسیدن ترش می شود. این میوه پس از کوبیدن به عنوان چاشنی، همراه غذا مصرف می شود.  این چاشنی تحریک کننده اشتها است و به سبب وجود تانن در ترکیب آن، قابض نیز هست. همچنین می تواند در مقابله با التهابات لثه مفید باشد. بد نیست بدانید غرغره کردن دم کرده آن برای ورم گلو و دهان موثر است.  در مورد مصرف سماق باید خاطر نشان کرد که مصرف میوه تازه آن می تواند مسمومیت زا باشد و افراد بایستی صرفاً از نوع خشک آن استفاده کنند.

سیر

تاکنون موارد درمانی فراوانی برای سیر، این معجزه طبیعت ذکر کرده‌اند که بسیاری از آنها را هم علم نوین تائید کرده است. سیر حاوی ماده‌ای موسوم به الیسین است که عامل بوی سیر است و خواص درمانی و پزشکی فراوانی دارد. بخش اعظم فواید سیر به دلیل ترکیبات گوگردی موجود در این ماده است که غالبا با جویدن در بدن آزاد می‌شود. الیسین از طریق مجاری گوارشی به تمام بدن می‌رسد. منیزیم، ویتامین B6، ویتامین C، سلنیوم، فیبر، مس، روی، پتاسیم، فسفر، آهن و ویتامین B1 از دیگر مواد معدنی موجود در سیر است. این ماده مغذی با بیماری‌هایی چون سرماخوردگی مبارزه می‌کند و با تقویت دستگاه ایمنی از بدن در برابر عوامل تهاجمی محافظت می‌کند و مدت سرماخوردگی را تا 70 درصد کاهش می‌دهد.

ترکیبات فعال سیر فشار خون بالا و کلسترول خون و LDL را کاهش می‌دهد و خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی را، از قبیل حملات و سکته‌های قلبی که نخستین عامل مرگ‌و‌میر در دنیا محسوب می‌شود تا حد قابل ملاحظه‌ای پایین می‌آورد. سیر حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که به جلوگیری از ابتلا به آلزایمر و زوال عقل کمک می‌کند. همچنین آنتی‌اکسیدان‌های سیر از پیر شدن سلول‌ها و آسیب سلولی جلوگیری می‌کند.

سمنو

این ماده مغذی و خوشمزه دارای انواع ویتامین‌ها و مواد مغذی است که برخی بیماری‌ها را درمان می‌کند. سمنو حاوی ویتامین‌های گروه B، A، E و K است و به دلیل بالا بودن میزان کلسیم و پتاسیمش، ماده مغذی خوبی برای مبتلایان به پوکی استخوان به شمار می‌رود. فسفر موجود در سمنو برای زنان شیرده و رشد مغزی در کودکان مفید است. علاوه بر این ویتامین‌های خانواده B، آهن و اسیدفولیک موجود در سمنو خون‌ساز است و تنظیم هورمون‌های بدن و همچنین آرامش اعصاب و رفع خستگی را به دنبال دارد. پروتئین‌هایی که در سمنو وجود دارد، قدرت هضم غذا را در معده بالا می‌برد و به ویتامین C آن می‌افزاید. ویتامین E نیز از دیگر مواد مقوی این ماده محسوب می‌شود که با داشتن آنتی‌اکسیدان، با رادیکال‌های آزاد موجود در هوا که سرطان‌زا به شمار می‌روند، مقابله می‌کند.

سیب

سیب یکی دیگر از معجزه‌های طبیعت است که خوردن روزانه آن سلامت را برای شما به ارمغان می‌آورد. این میوه سرشار از فیبر است و بخصوص نوع قرمز آن به دلیل رنگ قرمزی که دارد، حاوی آنتی‌اکسیدان‌های بسیار بالایی است. گاز زدن و جویدن سیب تولید بزاق را تحریک می‌کند و از طریق کاهش باکتری‌های دهان مانع پوسیدگی دندان‌ها می‌شود. نوشیدن آب سیب خطر بروز آلزایمر و پیری مغز را کاهش می‌دهد. فیبر بالا و آنتی‌اکسیدان‌هایی که سیب دارد، مانع ابتلا به پارکینسون می‌شود. محققان بر این باورند که مصرف سیب خطر بروز انواع سرطان‌ها را تا حد قابل ‌توجهی کاهش می‌دهد.

افرادی که سیب را در رژیم غذایی روزانه خود قرار می‌دهند، بیش از 23 درصد کمتر از دیگران دچار سرطان لوزالمعده می‌شوند. درواقع ترکیبات موجود در سیب، رشد تومورها و سلول‌های سرطانی را در کبد، روده بزرگ و سینه آهسته می‌کند و از این‌رو احتمال رشد و گسترش سلول‌های سرطانی را در بدن کاهش می‌دهد.

فرا رسیدن نوروز باستانی ، یادآور شکوه ایران و یگانه یادگار جمشید جم
بر همه ایرانیان پاک پندار ، راست گفتار و نیک کردار خجسته باد . . .