علت بد غذایی کودکان و توصیه هایی برای حل این مشکل

تصور ذهنی ما درباره کودکان این است که همه آنها به طور ذاتی و طبیعی باید به غذا خوردن علاقه داشته باشند و زمانی که گرسنه شوند به راحتی سر سفره یا میز بنشینند تا غذایشان را بخورند اما حقیقت این است که برخی از کودکان برای این که به اندازه ای کافی غذا بخورند. نیاز به کمک والدین دارند. در واقع مشکل تغذیه و بد غذایی کودکان، مشکل شایع و نگران کننده ای برای والدین است. در این مقاله قصد داریم علت بد غذایی کودکان و راه کار هایی برای حل این مشکل را برای شما بیان کنیم.

علت بد غذایی کودکان

1. مادر یا دیگر مراقبین کودک به دفعات از غذا به عنوان ابزاری برای تنبیه کودک استفاده می کنند.
2. وعدۀ قبلی غذایش خیلی حجیم بوده است
3. به ساعات غذا خوردن اهمیت داده نمی شود.
4. او در حال گذار از یک دوره ای است که کمتر رشد می‌کند، بنابراین نیاز کمتری به خوردن دارد
5. سخت گیری بیش از حد در آداب تغذیه نیز غذا خوردن را در ذهن کودک تبدیل به عملی ملال آور می سازد.
6. به تازگی یک دوره بیماری را پشت سر گذاشته
7. وقتی غذاخوردن در محیطی به دور از آرامش و همرا ه با کشمکش والدین با یکدیگر انجام می شود.
8. در بین وعده های غذایی، چیزهای زیادی می‌خورد
9. برخی مادران بیش از حد نگران غذا خوردن کودک هستند.
10. او خسته یا مضطرب است، مثلاً شب ها
11. بی توجهی به استقلال طلبی کودک.
12. مشکلی از نظر بلع و هضم غذا دارد.

مطلب مرتبط: سوء تغذیه در کودکان و علائم و عوارض ناشی از سوء تغذیه

توصیه هایی برای والدین کودکان بد غذا

حال که علت بد غذایی کودکان مشخص گردید نکته مهم این است که اگر فرزند شما به راحتی غذایش را می خورد و به غذا خوردن علاقه نشان می دهد، یا در وزن و قد مشکلی ندارد، لازم نیست از روش های زیر استفاده کنید اما در صورتی که کودکی دارید که اگر او را رها کنید به اندازه کافی غذا نمی خورد یا نمی توانید او را تنها برای خوردن غذا یک جا بنشانید، این راه ها به کارتان خواهد آمد.

مطلب مرتبط: راهنمای تغذیه مناسب کودکان در سنین مدرسه

ابتدا از روش نادیده گرفتن استفاده کنید.

اگر فرزندتان ناگهان علاقه اش را به غذایی از دست می دهد و از خوردن آن امتناع دارد، به این موضوع توجهی نکنید. اجازه دهید آنچه دوست دارد، بخورد و آنچه را نمی خواهد، نخورد و پس از اتمام زمان غذا خوردن، ظرف غذایش را بدون هیچ اشاره و اهمیتی بردارید. اگر مشخص کرد از کدام ماده غذایی بدش می آید، در حالی که قبلا آن را می خورده است، حساسیت نشان ندهید و چند روز بعد دوباره آن ماده را در غذا بریزید. احتمالا غذایش را می خورد چون می داند علاقه نداشتن او توجه کسی را جلب نکرده و باید به دنبال راهی دیگر برای جلب توجه باشد.

حق انتخاب را زیاد نکنید

هیچ گاه چند نوع خوراکی یا غذا را به کودک پیشنهاد ندهید تا از بین آنها یکی را انتخاب کند، زیرا این کار شما را با مشکل مواجه می کند و مثل این است که قصد دارید دنبال دردسر بگردید. بهتر است تا حد امکان تمام اعضای خانواده غذای یکسانی میل کنند. اگر از غذا خوردن فرزندتان راضی هستید پس از ۵ سالگی به او حق انتخاب بین ۲ تا ۳ نوع غذا را بدهید و سپس آن غذا را برایش تهیه کنید.

حس مشارکت کودک را در غذا خوردن تقویت کنید.

در هنگام تهیه غذا، می توانید مشارکت فرزند خود را، هر چند کم، به کار گیرید تا احساس مثبتی نسبت به تهیه غذا در او ایجاد کنید. برای کودک بشقاب، کاسه و لیوان مخصوص به خودش بخرید. بهتر است او را هم همراه خود ببرید و اجازه دهید خودش ظرف هایش را انتخاب کند. همچنین می توانید برای خرید مواد غذایی، به خصوص آنهایی که کودک می خورد، از او کمک بگیرید و اجازه دهید او هم انتخاب کند.

در مورد محتویات غذاها برایش حرف بزنید

منظور ما صحبت در مورد ویتامین ها و خواص آنها نیست. یک کودک 3 یا 5 ساله نمی تواند این موضوع را درک کند و بی فایده است به کودکی که کمتر از 9 سال سن دارد، بگویید سبزی بخور چون برای سلامت تو مفید است. آنچه می توان در رابطه با غذا به کودکان زیر 9 سال فهماند، در مورد رنگ، بو یا مزه غذاست. مثلا اگر کودک شما «خامه» دوست دارد، سعی کنید به او نشان دهید که دلیل رنگ، بو یا مزه غذایی که برایش آورده اید، خامه ای است که در آن ریخته اید و خامه را به او نشان دهید.

غذا خوردن کودک در جمع همسالان را تقویت کنید.

وقتی بچه ها با هم هستند بهتر غذا می خورند. اگر فرزند شما در حال بازی کردن با دوستانش است، از آنها بخواهید همه برای غذا خوردن بیایند یا اینکه غذای شان را به محل بازی شان ببرید. یا در این زمان شرایطی را فراهم کنید که فرزند شما با کودکی که اشتهای خوبی دارد و خوب غذا می خورد، همراه شود. بچه ها معمولا از هم تقلید می کنند. ممکن است فرزند شما هم برای امتحان کردن غذا تشویق شود. در این راستا می توانید از کودک خود یا بچه های دیگر هنگام خوردن غذا فیلم بگیرید و بعضی وقت ها این فیلم را برای فرزندتان بگذارید تا او به خوردن غذا تشویق شود.

غذاها را به اشکال و طعم های مختلف درست کنید

فرزندتان از خوردن سیب زمینی به شکل پوره بیزار است؟ آن را به روش دیگری طبخ کنید. شیوه طبخ غذا (بخارپز، کبابی، سرخ شده…) و طعم دهنده هایی که استفاده می کنید، در بو، رنگ و مزه غذا موثرند. سعی کنید هر بار شکل تازه ای از همان ماده غذایی را جلوی فرزندتان بگذارید.

به ترجیجات غذایی کودکان خود اهمیت دهید

هر گاه متوجه شدید دلیل  علاقه نداشتن به غذای خاص، طعم و مزه غذا نیست و فقط احساس نامطلوب غذا در زبان و دهان است، شیوه تهیه را عوض کنید. برای مثال اغلب کودکان به هویج خام بیشتر از پخته علاقمندند یا سیب زمینی سرخ کرده را به آب پز ترجیح میدهند. نوعی را که دوست دارد، برای او تهیه کنید. برخی از مواد غذایی نیز برای کودک، حداقل تا سنین خاصی بسیار بدطعم هستند، برای جبران می توان از مواد غذایی مغذی تری استفاده کرد اما کودک را مجبور به خوردن آن نوع ماده غذایی خاص نکنید.

به زمان گرسنگی او توجه کنید

فرزندتان بهتر از شما می داند گرسنه است یا نه. اگر او را مجبور به خوردن کنید، تنظیم اشتهای درونی او به هم می ریزد. اگر فقط چند قاشق غذا می خورد و بعد دلش دسر می خواهد، به او سخت نگیرید. اجازه بدهید لذت خوردن در او شکل بگیرد.

غذاهای سریع  و آماده  زیاد نپزید

در مقابل وسوسه پختن غذاهای مخصوص برای کودک بدغذای خود مقاومت کنید. غذایی که همه خانواده می‌خورند را به او بدهید، اما حداقل یکی از چیزهایی که او دوست دارد را نیز در سفره قرار دهید. اگر یکی از افراد خانواده‌ غذا خوب می خورد، او را کنار  کودک بد غذا بنشانید.

الگوی سالم تغذیه را مد نظر داشته باشید

یکی از چیزهایی که مانع خوردن غذا یا میان وعده های مغذی در بچه ها می شود، خوردن تنقلات است؛ بهتر است تا حد امکان از خرید و نگهداری اینگونه تنقلات خودداری کنید. همچنین به یاد داشته باشید مادر، پدر یا خواهر و برادر بزرگتر بهترین الگو و راهنما برای کودکان هستند. فرزند شما غذاهایی را خواهد خورد که شما می خورید، نه آنهایی که به او می گویید بهتر است بخورد. پس سعی کنید همیشه مواد غذایی مفید خریداری کنید و رژیم غذایی سالم و متناسبی داشته باشید.

نمونه خوبی باشید

کودک رفتار بزرگ‌ترها را تقلید می‌کند. آیا برای عادت غذایی که مایلید کودک‌‌تان داشته باشد، مثال خوبی هستید؟ غذا خوردن همانند چیزهای دیگر ، جزء تربیت کودک است: کودک‌تان به شما نگاه می‌کند، پس به آنها نشان دهید که به حرف‌های خود عمل می‌کنید.

در زمینه غذا خوردن هم قاطع باشید

نگران نباشید و باور کنید فرزند شما با یک وعده غذا نخوردن آسیب نمی بیند، یا سوءتغذیه نمی گیرد. پس باقیمانده غذایش را نخورید یا به او شکلات و بیسکویت ندهید، چون باید بداند اگر غذایش را نخورد، چیز دیگری به جای غذا به او داده نخواهد شد. فقط در هنگام غذا خوردن سایر اعضای خانواده به او چند گزینه پیشنهاد دهید، آن هم پیشنهادهای کم زحمت! یعنی اگر غذا سوپ بود و کودک شما دوست نداشت، می توانید خوردن نان و پنیر را به او پیشنهاد دهید اما به پختن یک غذای دیگر مشغول نشوید، در این صورت کودک یا انتخاب ساده دوم را می پذیرد یا پیامد بدغذایی خود یعنی گرسنگی را تحمل می کند.

به اشاره‌های او توجه کنید

اگر کودک بشقابش را هل می‌‌دهد، ممکن است سیر باشد. مجبور کردن او به بیشتر غذا خوردن باعث می‌شود بیش از حد غذا بخورد و در آینده مشکل اضافه وزن پیدا کند. وعده‌های غذایی را به اندازه کودک رعایت کنید و انواع غذاهای سالم را در آن بگنجانید. اجازه دهید خودش تصمیم بگیرد که چه زمانی سیر شده است.

از کمک تخصصی غافل نشوید.

اگر کودکتان به شدت بدغذاست یا غذا نمی خورد، و همچنین با راهکارهای فوق، تغییری در او حاسل نشد، باید او را نزد متخصص کودک یا کارشناس تغذیه ببرید؛ پس از بررسی های لازم و رد احتمالات جسمی، در صورت نیاز، نزد روان شناس نیز ببرید.