آشنایی با فواید و علائم کمبود مواد مغذی
آشنایی با فواید و علائم کمبود مواد مغذی
ویتامین‌ها و مواد معدنی نقش حیاتی در سلامت انسان‌ها دارند و وجود آنها در بدن برای ادامه بقا لازم و ضروری است. در این مقاله شما را با فواید و علائم کمبود مواد مغذی آشنا می کنیم.
۱- کلسیم: ضروری برای استحکام استخوان‌ها و عضلات
کلسیم برای حفظ استحکام استخوان‌ها و کنترل عملکرد عضلات و اعصاب ضروری است. کمبود شدید کلسیم با علائمی نظیر گرفتگی عضلات و ضربان قلب نامنظم همراه است. برای دریافت کافی کلسیم باید روزانه حداقل ۳ لیوان شیر یا ماست کم چرب مصرف کنید. سبزیجات برگ سبز نیزدارای کلسیم هستند. اما معمولاً کلسیم موجود در آنها به خوبی جذب نمی‌شود.
مطلب مرتبط: نقش کلسیم دربدن و علائم کمبود کلسیم در افراد
۲- ویتامین D: ضروری برای حفظ استحکام استخوان‌ها
کمبود ویتامین D می‌تواند با علائمی مانند خستگی، درد عضلات یا ضعف همراه باشد. برای تامین ویتامین D مورد نیاز بدن باید لبنیات غنی شده با این ویتامین و ماهی‌های چرب مانند سالمون مصرف کرده و هر روز چند دقیقه‌ای در معرض نور خورشید قرار گیرید. بسیاری از افراد علیرغم رعایت تمام این نکات باز هم با کمبود این ویتامین مواجه هستند و نیاز به مصرف مکمل ویتامین D پیدا می‌کنند. در این مورد حتما با پزشک متخصص تغذیه مشورت کنید، زیرا مصرف بیش از حد این ویتامین ایجاد مسمومیت می کند.
مطلب مرتبط: نقش ویتامین D در بدن و بیماری های مرتبط با کمبود ویتامین D
۳- پتاسیم: ضروری برای عملکرد مناسب قلب، عضلات و اعصاب
پتاسیم در عملکرد مناسب قلب، اعصاب و عضلات نقش دارد. اسهال، استفراغ، تعریق بیش از حد، مصرف آنتی‌بیوتیک یا داروهای مدر (دیورتیک‌ها) و ابتلا به مشکلاتی مانند اختلال غذا خوردن می‌توانند منجر به کمبود پتاسیم شوند. کمبود پتاسیم علائمی نظیر ضعف عضلانی، یبوست، سوزن سوزن شدن و بی‌حسی و در موارد شدید ضربان قلب نامنظم ایجاد می کند. پتاسیم در میوه‌هایی مانند موز، غلات کامل، سبزیجات و حبوبات یافت می‌شود.
مطلب مرتبط: نقش پتاسیم در بدن، علائم کمبود پتاسیم و منابع غذایی دارای پتاسیم
۴- آهن: ضروری برای ساخت گلبول‌های قرمز خون
آهن در تولید گلبول‌های قرمز خون که وظیفه انتقال اکسیژن در سراسر بدن را بعهده دارند، نقش دارد. کمبود آهن در موارد شدید به کم‌خونی منجر می‌شود. کم‌خونی با علائمی مانند خستگی، رنگ‌پریدگی پوست و نازک شدن موها همراه است. منابع غذایی حاوی آهن عبارتند از: انواع گوشت، حبوبات، غلات غنی شده با آهن و اسفناج. آهن موجود در غذاهای گیاهی به خوبی منابع حیوانی جذب بدن نمی‌شود. با این حال، مصرف غذاهای حاوی ویتامین C (مانند لیموترش و فلفل دلمه‌ای) می‌تواند تا حدودی به جذب آن کمک کند.
مطلب مرتبط: نقش آهن در بدن و علائم کمبود آهن در افراد
۵- ویتامین B12: ضروری برای تولید نوروترانسمیترها (انتقال دهنده‌های عصبی)
این ویتامین در ساخت DNA، سلول‌های خونی و نوروترانسمیترها و عملکرد عصبی نقش دارد. افراد گیاهخوار ممکن است در معرض کمبود ویتامین B12 قرار گیرند. زیرا غذاهای گیاهی فاقد این ویتامین می باشند. افرادی که جراحی های کاهش وزن انجام می‌دهند نیز ممکن است با کمبود این ویتامین مواجه شوند. زیرا جذب ویتامین B12 در آنها کاهش می‌یابد. اگر ویتامین B12 مورد نیاز بدن تامین نشود علائمی همچون بی‌حس در پاها و دست‌ها، اختلال در راه رفتن و حفظ تعادل، کم‌خونی، خستگی، ضعف، تورم و التهاب زبان، کاهش حافظه و توهم ایجاد می‌گردد. ویتامین B12 در انواع گوشت، شیر، ماست و غذاهای غنی شده با این ویتامین یافت می‌شود.
مطلب مرتبط: نقش ویتامین B12 در بدن و علائم کمبود B12
۶- اسید فولیک: ضروری برای زنان در سنین باروری
فولات یا اسید فولیک برای زنانی که در سنین باروری قرار دارند ضروری است. کمبود فولات می‌تواند سبب نقص لوله عصبی در جنین در حال رشد و افزایش اندازه گلبول‌های قرمز خون شود. علائمی که در صورت عدم دریافت کافی فولات ایجاد می گردد عبارتند از: خستگی، اختلال رشد و تغییر در رنگ مو، پوست و ناخن‌ها. فولات در غلات غنی شده با این ویتامین، حبوبات و سبزیجات برگ‌دار یافت می‌شود. اغلب زنان باید از چند ماه قبل از بارداری مکمل اسید فولیک دریافت کنند.
۷- منیزیم: ضروری برای حفظ انرژی بدن
منیزیم به حفظ سلامت استخوان‌ها و تولید انرژی در بدن کمک می‌کند. کمبود این ماده معدنی در افراد سالم نادر است. اما دریافت برخی داروها، ابتلا به برخی بیماری‌ها و مصرف الکل می‌تواند سبب کمبود منیزیم در بدن شود. علائم کمبود منیزیم در بدن عبارتند از: کاهش اشتها، تهوع، استفراغ، خستگی و ضعف. در موارد شدید ترعلائمی مانند بی‌حسی، گرفتگی عضلات، تشنج، ضربان قلب نامنظم و تغییرات شخصیتی مشاهده می‌شود. منیزیم در بادام، بادام‌زمینی، لوبیای سیاه و سبزیجاتی مانند اسفناج یافت می‌شود.
مطلب مرتبط: نقش و عملکرد منیزیم در بدن انسان و علائم کمبود منیزیم
سخن آخر:
اگر فکر می‌کنید به کمبود یکی از مواد مغذی مبتلا هستید با متخصص تغذیه یا پزشک مشورت کنید. در بسیاری از موارد می‌توان به کمک آزمایش خون وضعیت مواد مغذی را در بدن مورد بررسی قرار داد.
